Nobilitacja - uszlachcenie, prawna forma wejścia do stanu szlacheckiego nieszlachcica i jego potomków. W Europie Zachodniej znana od XIII w., w Polsce od XIV w. Pierwotnie dokonywana przez króla bądź rody rycerskie, miała formę adopcji herbu przez nobilitowanych. W 1413 w Horodle miało miejsce słynne przyjęcie do herbów katolickich bojarów litewskich (Unia polsko-litewska). W XVI w. nobilitacji dokonywał król aktem prawnym, od 1601 wyłącznie w gestii sejmu. Od 1775 nobilitację uzależniono od posiadania dóbr ziemskich. Konstytucja 3 maja (1791) wprowadziła możliwość nobilitacji dla mieszczan.